AHA ve BHA: Doğru Kullanım Sıklığı

Alfa hidroksi asitler (AHA) ve beta hidroksi asitler (BHA), cilt bakım ürünlerinde sıklıkla kullanılan eksfoliant (soyucu) özelliğe sahip asitlerdir. Cilt bakımında dokuların iyileştirilmesi, gözeneklerin temizlenmesi, cilt tonunun eşitlenmesi gibi farklı amaçlarla uygun cilt tipleri için dikkatli şekilde kullanılabilir. Ancak hidroksi asitlerin kullanım sıklığının ve formüllerinin doğru şekilde belirlenmesi, cilt sağlığı ve ürün etkinliği açısından önem arz eder. AHA ve BHA içerikli ürünlerde cilt tipine uygunluk ve önerilen kullanım sıklığı, konsantrasyonu gibi detaylar için bu içeriği okumaya devam edebilirsiniz.

AHA ve BHA Nedir?

Alfa ve beta hidroksi asitler cilt bakımında kullanılan kimyasal soyuculardır. AHA, cilt yüzeyini aydınlatmaya ve pürüzsüzleştirmeye yardımcı olan bir asit türüdür ve genellikle kuru ve olgun ciltlerde tercih edilir. BHA ise salisilik asit gibi gözeneklere derinlemesine nüfuz eder. Genel olarak AHA ve BHA; cilt tonunun açılması, sivilce ve lekelerle mücadele, cilt yenileme gibi amaçlarla kullanılabilir. ⁽¹⁾

AHA ve BHA Farkları Nedir?

Her ikisi de hidroksi asitler olmakla birlikte AHA’lar suda çözünen, BHA’lar ise yağda çözünen asitlerdir. AHA ve BHA’lar cilt yüzeyindeki ölü hücrelerin uzaklaşmasını sağlayan kimyasal eksfoliantlar olarak cilt bakım ürünlerinin içeriğinde farklı konsantrasyonlarda yer alabilir. Ancak bu hidroksi asitler etki yönünden birbirinden farklı özellikler taşır. AHA’lar cilt yüzeyini kontrollü bir şekilde soyarken BHA’lar yağda çözünmeleri sayesinde sebumun çözülmesine yardımcı olur. Bu sayede akneye eğilimli ciltlere yönelik üretilen cilt bakım ürünlerinde sıklıkla yer alır. ^{(2, 3)}

AHA ve BHA İçerikleri Nelerdir?

Hem AHA hem de BHA grubuna giren farklı asit türlerinden söz edilebilir. Alfa hidroksi asitler doğal oluşumlu beş organik asitten oluşur ve bunlar şu şekildedir: ⁽¹⁾

Glikolik asit,
Sitrik asit,
Malik asit,
Tartarik asit,
Laktik asit.

Bu AHA türleri, cilt görünümünü iyileştirmeye destek olan zayıf asitlerdir. Akne, yara izleri, melazma (kahverengi ve gri cilt lekeleri), hiperpigmentasyon, yaşlılık lekeleri ve pürüzlü cilt yapısı gibi cilt kusurlarının tedavisini destekleyebilir. BHA’lar ise cildin genel dokusunu iyileştirmek, kırışıklık ve ince çizgilerin görünümünü azaltmak ve sebumu dengelemek amacıyla daha yaygın kullanılır. Sivilceli ciltler için üretilen cilt bakım ürünlerinde sıklıkla BHA’lar yer alır. Yaygın BHA türleri ise şunlardır: ⁽¹⁾

Salisilik asit,
Beta-hidroksibütanoik asit,
Tropik asit,
Tretokanik asit.Glikolik Asit (AHA – Leke ve Doku Eşitleme)

Etat Pur Pure Active Glikolik Asit %10 AHA Peeling Etkili Saf Konsantre Bakım

En küçük molekül yapısına sahip AHA türü olan glikolik asit, genellikle anti-aging (yaşlanma karşıtı) ürünlerin bileşiminde yer alır. Cilt yüzeyine kolay nüfuz ettiğinden akne izleri, hafif lekeler ve kırışıklıklara iyi gelebilir ancak tahriş riski de yüksektir. ^{(2, 4)}Etat Pur Pure Active Glikolik Asit %10 AHA Peeling Etkili Saf Konsantre Bakım, yaşlanma belirtileri ve leke oluşumuyla mücadele sürecinizi destekleyebilecek etkili bir glikolik asit ürünüdür.

SATIN AL

Laktik Asit (AHA – Nazik Eksfoliasyon, Nem Desteği)

Bir diğer AHA türü olan laktik asit, glikolik aside göre daha büyük moleküllü ve naziktir. Ciltte nemin tutulmasına yardımcı olur, nazik bir eksfoliasyon sağlar, cildin pürüzsüzleştirilmesine yardımcı olur ve genel olarak hassas dahil her cilt tipine uyumludur. ⁽²⁾

Mandelik Asit (AHA – Hassas Ciltler İçin İdeal)

Mandelik asit, badem özlerinden elde edilen ve en büyük molekül yapısına sahip olan AHA türüdür. Cilt dokusunu iyileştirme ve gözenekleri sıkılaştırma gibi etkiler sağlayabilir. Daha düşük tahriş riski taşıması nedeniyle özellikle hassas ciltler için uygundur. ⁽³⁾

Salisilik Asit (BHA – Sivilce ve Gözenek Temizleyici)

En yaygın BHA türü olan salisilik asit, genellikle sivilce tedavisinde kullanılan bir asittir. Sivilce ve gözenek temizleyici birçok cilt bakım ürününün içerisinde salisilik asit bulunur. Ayrıca kızarıklık ve iltihabın yatıştırılması üzerinde de etkili olabilir. Ciltteki kusurların şiddetine göre farklı konsantrasyonlarda kullanımı mümkündür. ⁽³⁾ Sivilce karşıtı etkisiyle karma ve yağlı ciltleri arındırmaya ve siyah nokta görünümünü azaltmaya yardımcı olabilecek Etat Pur Pure Active Salisilik Asit %2 Siyah Nokta Karşıtı Saf Konsantre Bakım ürünü, güvenle kullanabileceğiniz bir BHA ürünüdür.

Etat Pur Pure Active Salisilik Asit %2 Siyah Nokta Karşıtı Saf Konsantre Bakım‘ı

SATIN AL

AHA ve BHA Hangi Formlarda Bulunur?

Cilt tiplerine ve kullanım alışkanlıklarına göre farklı ürün formülleri bulunur. Her bir form, belirli bir kullanım amacına ve cilt bakım ihtiyacına hitap eder. Aşağıda AHA ve BHA içeren ürünlerin yaygın formlarını ve kullanım şekillerini görebilirsiniz:

Tonik

Tonikler, cilt bakım rutininde cilt temizliğinden sonra kullanılan, hafif asidik formüller sunan ürünlerdir. Bu nedenle AHA ve BHA türlerini sıklıkla içerir. Nazik ve yaygın bir form olan tonikler, cilt pH’ını dengelemeye yardımcı olurken aynı zamanda asidin cilt yüzeyine eşit şekilde uygulanmasını sağlar. Genellikle sabah ve akşam cilt temizliğinden sonra kullanılır ve sonrasında nemlendirici uygulanması tavsiye edilir. ⁽⁵⁾

Serum

Serumlar, yüksek konsantrasyonlu aktif bileşenlere sahip ürünlerdir. AHA veya BHA içeren serumlar, özellikle ciltte yoğun eksfoliasyon(ölü cilt hücrelerinin giderilmesi), ton eşitsizliği ya da kırışıklık gibi sorunların azaltılmasını hedeflemek için kullanılabilir. Bu ürünler, cilde derinlemesine etki eder ve genellikle daha hızlı sonuç almak isteyen kişiler için idealdir. Serumların hızlı emilen formülü, aktif bileşenlerin etkisini artırır. Ancak, bu yüksek konsantrasyonlu formüllerin bazı cilt tiplerinde hassasiyete yol açabileceği için başlangıçta dikkatli kullanılmalıdır. ⁽⁶⁾

Peeling Jel veya Maske

Peeling jel veya maskeler, genellikle haftada bir veya birkaç kez kullanılan, daha güçlü ve kısa süreli etki gösteren ürünlerdir. Bu formüller, cilt yüzeyinde birikmiş ölü hücreleri ve tıkanmış gözenekleri temizler. Maskeler, özellikle ciltteki yoğun kir ve yağ birikintilerine karşı etkili olup, aynı zamanda cildi derinlemesine arındırarak pürüzsüz bir görünüm sağlar. AHA ve BHA türleri de kullanım amacına göre bu ürünlerin içerisinde yer alabilir. ⁽³⁾

Krem/Nemlendirici İçerikli Ürünler

AHA veya BHA; bazı krem ve nemlendiricilerin içerisinde de yer alabilir ve bu şekilde daha nazik bir asidik etki sunar. Bu formüller, asidi düşük konsantrasyonlarda içerir ve nemlendirici bileşenlerle birleştirilmiştir. Böylece, ciltteki kuruluk ve gerginlik hissi en aza indirilebilir. Bu tür ürünler, özellikle hassas ciltler veya asitlere karşı toleransı düşük olanlar için uygundur. ⁽³⁾

AHA ve BHA Ne İşe Yarar?

Hem AHA hem de BHA türleri, genel olarak cildi eksfoliye(ölü cilt hücrelerinin giderilmesi) ederek yenileyen ve bazı cilt kusurlarıyla mücadeleyi destekleyebilen aktif içeriklerdir. Bu asitleri içeren cilt bakım ürünlerinin kullanım amaçlarından bazıları şunlardır: ⁽³⁾

Cilt yüzeyini pürüzsüzleştirmek,
Cilt tonu eşitsizliği,
Gözenek görünümünün azaltılması,
Yüzeysel kırışıklıkların hafifletilmesi,
Ölü hücrelerin uzaklaştırılması,
Akne ve tıkalı gözeneklerin tedavisi.

AHA ve BHA Hangi Cilt Tipleri için Uygundur?

Genel olarak alfa hidroksi asitler kuru, normal ya da lekeye eğilimli, pigmentasyon sorunları bulunan ciltler için uygundur. Yaşlanma belirtileri ve cilt tonu eşitsizliği üzerinde de etkilidir. Beta hidroksi asitler ise yağlı, akneye eğilimli veya genişlemiş gözenek sorunu olan ciltlerde kullanım için idealdir. Bunlara ek olarak her iki hidroksi asit türü de farklı cilt ihtiyaçlarını gidermek amacıyla farklı aktif içeriklerle kombine edilebilir. Gerektiğinde AHA ve BHA türleri kontrollü olarak birlikte veya dönüşümlü şekilde kullanılabilir. ⁽³⁾

AHA ve BHA Nasıl Kullanılır?

AHA ve BHA içerikli cilt bakım ürünleri soyucu etki oluşturduğundan ve tahrişe neden olabildiğinden mümkünse kullanıma başlanmadan önce vücudun küçük bir bölgesinde denenmelidir. Herhangi bir reaksiyon yaşanması durumunda kullanım bırakılmalı ve sağlık uzmanına danışılmalıdır.

Bir reaksiyon görülmediği takdirde ürünün kullanımına başlanabilir. Kullanım talimatlarına harfiyen uyulması ve önerilen miktarın üzerine çıkılmaması önemlidir. Başlangıçta gün aşırı kullanım ile başlanabilir, cildin alışması ile birlikte günlük kullanıma geçiş yapılabilir. Ayrıca asit kullanımı cildi hassaslaştırabilir ve güneş ışınlarına karşı savunmasız hale getirebilir. Bu nedenle en az SPF 30 içeren geniş spektrumlu bir güneş kremi kullanılması önerilir. ⁽⁷⁾

AHA ve BHA’yı Cillt Bakım Rutininize Nasıl Dahil Edebilirsiniz?

Düzenli ve etkili cilt bakımında aşamalar şu şekilde ilerlemelidir:

Temizleyici,
Tonik,
Su bazlı serum (örn. hyaluronik asit),
Aktif içerikli serum (örn. C vitamini, niacinamide),
Yağ bazlı veya yoğun serum (örn. retinol, skualen),
Nemlendirici,
Güneş kremi (sabahları mutlaka). ⁽⁵⁾

AHA ve BHA içerikli bir serum kullanıyorsanız uygulama için en uygun zaman dilimi akşam saatleridir. Bunun için akşam cildinizi temizleyip tonik uyguladıktan sonra, AHA ve BHA içerikli serumunuzu uygulayabilirsiniz. Temizleyici ve krem formundaki ürünler ise cilt bakım rutininde ilgili adımda uygulanabilir. Maske ve peeling formundaki AHA ve BHA ürünleri haftada 1-2 kullanımla sınırlandırılmalıdır. Gündüz saatlerinde kullanım söz konusu olduğunda ise güneş kremi kullanımına ekstra özen gösterilmelidir. ⁽³⁾

AHA ve BHA Hangi içeriklerle Kullanılmamalı?

AHA ve BHA’ların tahriş riskini artıran retinoid, benzoil peroksit veya güçlü C vitamini gibi aktif içeriklerle aynı anda kullanımından kaçınılmalıdır. Özellikle cilt bariyerinin zarar görmesini ve aşırı hassasiyeti önlemek için alternatif zaman dilimlerinde ya da farklı günlerde kullanılmaları daha güvenlidir. Ancak bazı durumlarda ve belirli cilt sorunlarının tedavisinde dermatoloji uzmanlarının önerisi ile birlikte soyucu veya tahriş edici etkiye sahip farklı aktif içeriklerin kullanımı önerilebilir. Bu durumda hekim önerisi doğrultusunda ilerlemek doğru bir yaklaşımdır. ⁽³⁾

Yaz Aylarında AHA/BHA Kullanılır mı?

Yaz aylarında AHA veya BHA içerikli ürünler kullanılabilir. Ancak asitler cildi güneş hasarına daha yatkın hale getirebilir. Bunun nedeni asitlerin güneşe daha duyarlı olan sağlıklı ve yeni hücreleri açığa çıkarmasıdır. Güneşe veya aşırı sıcağa yoğun şekilde maruz kalmamanız durumunda yaz aylarında da hidroksi asit kullanabilirsiniz. Güneş lekeleri, foto yaşlanma, hiperpigmentasyon ve tahriş riskini minimuma indirmek için düşük konsantrasyonlu ürünleri tercih etmenizde fayda vardır. Ayrıca her gün yüksek koruma faktörü içeren bir güneş kremi kullanmanın bu durumda hayati önem taşıdığı unutulmamalıdır. ^{(2, 3)}

Sıkça Sorulan Sorular

AHA ve BHA aynı anda kullanılabilir mi?

AHA ve BHA, alternatif günlerde ya da farklı zamanlarda (örneğin biri sabah, diğeri akşam) bir arada kullanılabilir. Ancak özellikle de serum gibi yüksek konsantrasyonlu ürünlerde doğrudan aynı anda kullanımdan kaçınmanız önerilir. ⁽³⁾

Sivilceler için AHA mı BHA mı daha etkilidir?

BHA ve özellikle de salisilik asit; sebumu dengeleyebilir, sivilceler ve tıkalı gözeneklerin azaltılması açısından fayda sağlayabilir. Bu nedenle bu gibi cilt kusurlarında BHA (salisilik asit) kullanımı daha iyi bir seçenektir. ⁽¹⁾Etat Pur Pure Active Salisilik Asit %2 Siyah Nokta Karşıtı Saf Konsantre Bakım ürünü, güvenle kullanabileceğiniz bir BHA ürünüdür.

Her gün AHA veya BHA kullanılır mı?

Başlangıç aşamasında tahriş riski söz konusu olabileceğinden her gün kullanım önerilmez. Haftada birkaç kez kullanım ile başlandıktan sonra, cilt toleransı kazanıldıkça günlük kullanıma geçiş yapılabilir. ⁽³⁾

Gözenek görünümünü küçültmek için hangi asit tercih edilmeli?

Beta hidroksi asitler tıkalı gözeneklerin temizlenmesine ve gözenek görünümünün hafifletilmesine yardımcı olur. Bu nedenle BHA türleri ve yaygın olarak salisilik asit, gözenek sıkılaştırıcı olarak kullanılır. ⁽²⁾

Kapalı komedonlar için en uygun asit hangisidir?

BHA türleri arasında bulunan salisilik asit, gözeneklerin içerisine derinlemesine nüfuz edebilir. Bu nedenle kapalı komedonlar için daha uygundur. ⁽³⁾

Cilt lekeleri için AHA mı BHA mı daha uygundur?

Yüzeysel cilt lekeleri, pigmentasyon sorunları, ton eşitsizlikleri gibi sorunlarla mücadele için AHA’lar daha etkilidir. ⁽¹⁾

AHA/BHA tonik nasıl kullanılır?

AHA ve BHA içeren tonikler, temizlenmiş cilde pamuk yardımıyla uygulanabilir. Kullanım sonrası birkaç dakika emilmesi beklenip ardından nemlendirici uygulanabilir. Gündüz kullanımlarında nemlendiricinin ardından güneş kremi uygulanmalıdır.

AHA/BHA tonik mi, serum mu, krem mi?

AHA ve BHA içerikli ürünler tonik, serum, krem gibi farklı formlara sahiptir. Daha yoğun bir AHA/BHA içeriği ve güçlü bir etki isteyen kişiler için en uygun form, serum formudur. Hafif bir eksfoliasyon hedefleyen kişilerde tonik kullanımı yeterli olabilir. Kuru veya hassas cilde sahip olup nem desteğiyle birlikte daha yumuşak bir asit etkisi isteyen kişilerde ise krem formlarının tercih edilmesi uygun olacaktır. ⁽³⁾

Salisilik asit BHA mı?

Evet, salisilik asit beta hidroksi asitler arasında en yaygın kullanılanı olup özellikle de akne karşıtı cilt bakım ürünlerinin içeriğine sıklıkla dahil edilir. ⁽³⁾Etat Pur Pure Active Salisilik Asit %2 Siyah Nokta Karşıtı Saf Konsantre Bakım cildinizin ihtiyacı olan bakımı sunan saf içerikli ürünümüzü inceleyebilirsiniz.

Kaynakça:

AHA ve BHA Ne Sıklıkla Kullanılmalı? Cilt Tipine Göre Doğru Asit Rehberi